نقد فیلم: «ال كامينو: فيلم بركينگ بد» ساخته وینس گیلیگان

15 آبان 1398
«ال كامينو: فيلم بركينگ بد» «ال كامينو: فيلم بركينگ بد»

يك پايان واقعي

احسان صارمي

سلیس: بالاخره صبوري هواداران به يك نتيجه‌گيري ختم مي‌شود. جسي پينكمن، كمي پيرتر، صورت زخمي و مملو از كينه ظاهر مي‌شود تا پاياني تازه بر مرثيه والتر وايت روايت كند.

او چون قهرمانان از گور برخاسته، در آلبوكركي مي‌چرخد تا راه نجاتي بيابد. او در پي محقق كردن آخرين آرزوي مايك، قصدش گريز به آلاسكاست. او مسيري پرفرازونشیب طي مي‌كند و همچون يك قهرمان هزينه‌اش را مي‌پردازد. جسي زخم‌خورده چيزي براي از دست دادن ندارد و مسئله همين است. او برخلاف دو فصل پاياني سريال كه براي مردن عجول است، اين بار مي‌خواهد زنده بماند. آلاسكا، شايد جهاني بين جهان زندگان و برزخ‌ها باشد كه مي‌توان در آن روي زنده ماندن حساب باز كرد. جايي كه مي‌توان با معشوق رفته از اين دنيا دو كلمه اختلاط كرد.

سريال اگر تصويري پست‌مدرن از دكتر جكيل و آقاي هايد بود، فيلم نقطه مقابل آن است.

نسخه سينمايي «بركينگ ‌بد»، نسخه‌اي متفاوت با سريال است. نه خبر از آن سكانس‌هاي طولاني است و نه از آن ايستايي ساديستي. با يك اثر سينمايي روبه‌روييم كه دوربينش حركت مي‌كند و كات‌ها سرعت يافته‌اند. از آن خلاقيت‌هاي مشهور سريال، در فيلم چندان خبري نيست. فيلم بدل مي‌شود به يك روايت خطي كه در آن قاب‌‌ها ‌بايد در اندك زمان در دسترس بيشترين اطلاعات را انتقال دهند. پس اگر فكر مي‌كنيد در يك سكانس طولاني پرواز يك مگس را مي‌بينيد يا براي يك دقيقه چشم عروسكي شناور روي آب، روي مخ‌تان مي‌رود، اين ايده را سریعاً حذف كنيد.

نسخه سينمايي «بركينگ ‌بد»، نسخه‌اي متفاوت با سريال است.

فيلم با سريال تفاوت بسيار دارد. هر چه سريال مملو از اميد براي ماندن است، فيلم با يك نوميدي همراه است. انگار آلبوكركي آلاسكا شده است: سرد و يخ‌زده و بی آفتاب. ديگر با فلش‌فوروارد آغازين روبه‌رو نيستيد، اين بار نوبت به گذشته است، نوبت به‌جایی كه ديده‌ايم و به خاطر سپرده‌ايم. يك روايت خطي با لحظاتي مملو از گريز به گذشته براي زنده كردن خاطرات. براي وينس گيليگان، خالق «بركينگ بد» ديگر چيزي به نام آينده وجود ندارد.

سريال اگر تصويري پست‌مدرن از دكتر جكيل و آقاي هايد بود، فيلم نقطه مقابل آن است. چيزي شبيه آخرين حضور جان وين است. همانند مرثیه دان سيگال براي تيرانداز سرطاني، مردي كه مي‌داند پايان خطش كجاست. جان وين در قامت قهرمان بی انتخاب، آخرين مأموریتش را به‌درستی انجام مي‌دهد و با لبخندي به روي معشوقه‌اش مي‌رود. بااین‌حال اگر جان برنارد بوكز، رفتن معشوق پا به سن گذاشته‌اش را مي‌بيند، جسي پينكمن در يك آرامش فلسفي، به آمدن روح معشوقش خيره مي‌شود. يك بحث اگزيستانسياليستي در باب اختيار يا جبر. براي آن‌که زنده است جبر حاكم و براي آن‌که برزخي است، اختيار.

گيليگان يك پايان واقعي ساخته است. پاياني كه نشان مي‌دهد قهرمانان دوست‌داشتني و عجیب‌وغریب «بركينگ بد» ديگر تمام‌شده‌اند. روح والتر وايت بازنمي‌گردد و براي پينكمن روحي باقي نمانده است. او همانند هفت‌تيركش‌هاي غرب وحشی به «بركينگ‌ بد» شليك مي‌كند تا ديگر از جاي خود برنخيزد. يك يأس براي هواداران فيلم. «ال كامينو: فيلم بركينگ بد» به هيجان‌انگيزي فيلم‌هاي اكشن اين روزها نيست. خبري از شليك‌هاي بي‌امان و انفجارها و تعقيب و گريزها نيست. حتي خبري از پليس هم نيست. يك جسي پينكمن است و بس. يك آدم روان رنجور كه مسيري براي بقا نمي‌يابد. او عارفي از چله بازگشته است كه براي نخستين بار، بدون نشئگي، رؤیا مي‌بيند. آنان يك روايت خلاف‌ عرف سينماي امريكا آفريده‌اند با يك نقطه اميد، آهنگي از جيم وايت: آمارها در راديو.

اعتماد

گزیده‌ای از نظرات منتقدان درباره فیلم «ال کامینو: فیلم برکینگ بد»

فیلم «ال کامینو: فیلم برکینگ بد» به نویسندگی و کارگردانی وینس گیلیگان اخیراً از شبکه نت‌فلیکس پخش شد. این فیلم سینمایی در ادامه مجموعه تلویزیونی مشهور «برکینگ بد» ساخته‌شده و در ماه‌های گذشته به شکل گسترده‌ای کنجکاوی هواداران این سریال را برانگیخته بود. ال کامینو با محوریت شخصیت جسی پینکمن (با بازی آرون پال) ساخته‌شده و ازنظر روایی ادامه‌دهنده داستان قسمت آخر این مجموعه است.

واکنش منتقدان به فیلم ال کامینو درمجموع مثبت بوده است. در وب‌سایت راتن تومیتوز ۵۱ نقد درباره فیلم نوشته‌شده که ۹۴ درصد آن‌ها مثبت بوده است. همچنین از مجموع ۲۹ نقدی که در وب‌سایت متاکریتیک درباره این اثر به ثبت رسیده شاهد ۲۳ نقد مثبت و ۶ نقد میانه بوده‌ایم که نمره متای ۷۳ را برای فیلم ایجاد کرده است.

«استیو گرین» منتقد وب‌سایت «ایندی‌وایر» که از هواداران فیلم ال کامینو بوده و به فیلم نمره ۹۱ داده تلاش کرده توضیح دهد چطور این اثر موفق می‌شود. از یک‌سو ادامه‌ای بر مجموعه تلویزیونی برکینگ بد باشد و چطور از سوی دیگر می‌تواند به‌عنوان یک اثر مستقل روی پای خود بایستد و تأثیرگذاری‌اش را حفظ کند.

«شرلی لی» منتقد وب‌سایت «آتلانتیک» که نمره ۹۰ را برای فیلم مناسب ارزیابی کرده به این نکته اشاره می‌کند که این سال‌ها پایان‌بندی‌های سریال‌های تلویزیونی موضوعی جنجال‌برانگیز بوده اما برکینگ بد در میان مجموعه‌هایی قرار داشته که پایان‌بندی رضایت‌بخشی ارائه داده. لی با اشاره به سریال ادعا می‌کند فیلم ساخته‌شده به‌عنوان دنباله آن‌هم اثری است احساسات برانگیز که موفق شده شهرت این سریال و توان قصه‌گویی‌اش را زنده کند.

«آلن اسپبنوال» منتقد وب‌سایت «رولینگ استون» که به فیلم ال کامینو‌ نمره ۸۰ داده بخشی از نقدش را صرف تمجید کارگردان این اثر می‌کند و معتقد است وینس گیلیگان در اوج قدرت خود قرار دارد. اسپینوال می‌گوید ال کامینو موفق شده معدود حفره‌های سریال را هم پر کند.

«هنک استوور» منتقد روزنامه «واشینگتن پست» برخلاف نگاه منتقد قبلی بر این باور است که دیدن این فیلم و ساخت آن لزوماً از ندیدن و نبودنش بهتر است. این منتقد که به فیلم نمره ۷۵ داده می‌گوید فیلم جدید هیچ‌کدام از حرفه‌های سریال را پر نمی‌کند و نشان می‌دهد ما اساساً با ندانستن سرنوشت نهایی جسی هیچ مشکلی نداشته‌ایم؛ درواقع حتی شرایط بهتری داشتیم‌ چون می‌توانستیم خود آن را به شکلی مثبت تخیل کنیم.